Na wstępie zaproszeni goście podzielili się swoimi refleksjami, spostrzeżeniami oraz wyobrażeniami dotyczącymi szeroko pojętego transportu publicznego w województwie śląskim. Burmistrz Cieszyna podkreślił niewątpliwą zaletę cieszyńskiej komunikacji, jaką jest stosunkowo mała odległość od lotnisk: w Krakowie, Katowicach i Ostrawie. Sytuację kolei ocenił dla odmiany na niedostateczny i wyraził nadzieję, że w niedalekiej przyszłości poszerzą się możliwości szybkiego podróżowania pociągiem. Nadmienił, że świetnie prosperująca kolej w Czeskim Cieszynie rekompensuje braki po polskiej stronie. Odniósł się również do uciążliwego braku połączenia z Bielskiem. „Nie potrafię zrozumieć logiki decydentów – dlaczego nie ma połączenia Cieszyna z Bielskiem-Białą, dla mnie jest to rzecz zupełnie naturalna.” – zaznaczył. Burmistrz zwrócił również uwagę na potrzebę promowania poruszania się pieszo. Nie tylko w celu rozładowania ruchu samochodowego, ale także jako profilaktykę zdrowotną.
Henryk Mercik natomiast uznał, że kryzys transportu publicznego wynika ze zmiany stylu życia społeczeństwa – a dokładnie jego wzbogacenia się. Posiadanie domu na peryferiach miast lub kilku samochodów w rodzinie jest domeną ludzi zamożnych, a mieszkania w miastach oraz poruszanie się środkami komunikacji publicznej dotyczy biedniejszej części społeczeństwa. Choć po krótkim czasie dodał, że dwa tygodnie temu sam jechał z całą rodziną pociągiem. Marszałek powiedział również, że fundamentem dobrze prosperującej komunikacji publicznej powinno być planowanie przestrzenne, które istnieje na poziomie wojewódzkim, ale nie jest praktykowane na poziomie gminnym, co znacznie utrudnia zrównoważony rozwój. Natomiast kręgosłupem komunikacji publicznej jest kolej. „Gdyby nie to, że społeczeństwo tak się uzależniło od samochodów, to pewnie nie doszło by do działań takich jak likwidacja niektórych linii kolejowych.” – dodał.
Starosta powiatu cieszyńskiego zaakcentował przekonanie, że jedną z podstawowych funkcji państwa jest zapewnienie komunikacji publicznej i to na kolei powinien być budowany cały system transportu w województwie. Janusz Król chciałby, aby w najbliższym czasie zrodził się jeden mocny państwowy przewoźnik. Grupą, która szczególnie odczuwa brak połączeń kolejowych, są uczniowie szkół, często rezygnujący z wyboru cieszyńskich liceów ze względu na brak możliwości swobodnego dostania się do miasta. Kolejną istotną kwestią według starosty jest budowanie dużych parkingów, centrów przesiadkowych i ścieżek rowerowych, aby bezpiecznie poruszać się pieszo czy na rowerze. Janusz Król ma także nadzieję, że w ciągu kilku lat powróci linia 190 do Bielska-Białej.
Prezes Kolei Śląskich zaapelował, aby to mieszkańcy, społecznicy, aktywiści czy samorządowcy zgłaszali palącą potrzebę odbudowy konkretnego odcinka linii kolejowej, bo dla przykładu zarząd PKP PLK mieszczący się w Warszawie ma swoje długofalowe plany dotyczące rozwoju i remontów, których się trzyma i nie jest w stanie na bieżąco monitorować sytuacji w poszczególnych miejscach w Polsce, dlatego odpowiednie sygnały muszą dochodzić z poziomu społeczności lokalnej. „Tutaj jest bardzo ważna rola państwa, abyście państwo poparli działania samorządu albo nawet inicjowali te działania, wspierali to parcie na zarządcę infrastruktury, żeby pewnymi rzeczami się zajął.”– podkreślił Wojciech Dinges.
Dobrze funkcjonujący transport publiczny jest niezwykle ważnym elementem życia akademickiego. Profesor Koziołek jasno stwierdził, że ludzie systematycznie podróżują z dwóch powodów – za pracą i za wykształceniem. Reszta podróży jest epizodyczna. Uniwersytet bez komunikacji nie funkcjonuje. Prorektor zaapelował o utworzenie przystanku Cieszyn-Uniwersytet, na który już tak długo wszyscy czekają. To drobna rzecz pod względem inwestycyjnym, a niezwykle istotna. Komunikacja z uniwersytetem to nie tylko transport studentów, to również liczne konferencje i sympozja, które przynoszą miastu ogromne profity. „Komunikacja jest jedną z pierwszorzędnych kwestii dla rozwijania życia akademickiego.” – podsumował profesor.
Podczas debaty padały liczne pytania skierowane do zaproszonych gości. Dotyczyły one między innymi transportu ciężkiego w centrum zabytkowego miasta, jakim jest Cieszyn, niewyłączania silników przez kierowców autobusów podczas postoju na przystankach znajdujących się blisko mieszkań i szkół, niewystarczające siatki linii autobusowych w mieście, problem fatalnego stanu przejazdów kolejowych czy wreszcie rozwiązań mających na celu zachęcenie ludzi do korzystania z pociągów. Niestety, nie wszystkie pytania uzyskały konkretną odpowiedź, a inne zostały potraktowane jako postulaty, padło jednak kilka konkretów: prezes Dinges wierzy, że stworzenie przystanku uniwersyteckiego nie powinno stanowić problemu; wszyscy zaproszeni goście są zgodni co do faktu, że należy czym prędzej przywrócić połączenie Cieszyna z Bielskiem; ruch tirów i samochodów ciężarowych w mieście wynika z problemu ogólnokrajowego i jak na razie jest trudny do rozwiązania; ruch autobusów ma zostać upłynniony, aby zminimalizować czas postoju na przystankach, a chodnik na Placu Wolności w Cieszynie nie zostanie zwężony, czego obawiali się mieszkańcy.
Liczne pytania, apele i gorące dyskusje świadczą o tym, że transport stanowi arcyważny element życia społecznego. To nie tylko poruszanie się z punktu „A” do punktu „B” – to jeden z filarów zapewniających zrównoważony rozwój miasta i mieszkańców, o który przecież tak bardzo się zabiega. Dobrze, że znalazł się ktoś, kto środowe spotkanie zorganizował, świetnie, że zaproszeni goście przybyli i szczerze porozmawiali ze sobą i z zainteresowanymi cieszyniakami. Teraz pora jedynie, żeby okrągłe słowa i obietnice przekute zostały w czyny i realne inwestycje prowadzone według przemyślanych planów.
A.H.
Fot. Bartosz Fatek
